Tokaji is niet zomaar een wijn – het is een stukje Europese wijnhistorie. Van koninklijke hoven tot moderne wijnkelders, deze unieke wijn uit de Tokaj-regio in Hongarije heeft wijnliefhebbers al eeuwenlang betoverd. Maar wat maakt Tokaji zo bijzonder?
Ontdek de geschiedenis, het productieproces en de smaken die deze wijn tot een waar juweel maken.
Een koninklijke wijn met een rijke geschiedenis
"Vinum regum, rex vinorum" – "De wijn der koningen, de koning der wijnen." Zo beschreef Lodewijk XIV Tokaji aan het Franse hof. Hij was niet de enige die deze wijn bewonderde: Tokaji werd al snel beroemd in heel Europa en was de favoriet van vorsten als Catharina de Grote en keizer Frans Jozef.
Tokaji is een van de oudste officieel geclassificeerde wijnen ter wereld, met een geschiedenis die teruggaat tot de 17e eeuw. Al in 1737 werd de Tokaj-regio beschermd door wijnwetten, lang voordat beroemde Franse wijngebieden zoals Bordeaux en Bourgogne gereguleerd werden.
Wat maakt Tokaji zo uniek?
Tokaji wordt geproduceerd in de historische Tokaj-Hegyalja-regio in het noordoosten van Hongarije. Het unieke microklimaat en de vulkanische bodem creëren ideale omstandigheden voor wijnbouw. Een cruciale factor in de productie is Botrytis cinerea, beter bekend als edele rotting, die de intense zoetheid en complexiteit van Tokaji mogelijk maakt.
De belangrijkste druivenrassen die worden gebruikt voor Tokaji zijn:
- Furmint – Zorgt voor hoge zuurgraad en een krachtige structuur.
- Hárslevelű – Voegt florale en kruidige tonen toe.
- Sárgamuskotály (Muscat Blanc à Petits Grains) – Draagt bij aan een aromatische en fruitige smaak.
Het productieproces – Puttonyos en zijn magie
Tokaji wordt gemaakt volgens een unieke methode waarbij de door edele rotting aangetaste druiven, aszú, met de hand worden geoogst en gemengd met basiswijn of most. De zoetheid en intensiteit worden gemeten in puttonyos – hoe hoger het aantal, hoe zoeter en geconcentreerder de wijn.
Vroeger werd Tokaji geclassificeerd van 3 tot 6 puttonyos, maar tegenwoordig worden wijnen met meer dan 120 gram restsuiker per liter geëtiketteerd als Tokaji Aszú. Voor de zoetste wijnen is er ook Tokaji Eszencia, een extreem geconcentreerde nectar met tot wel 800 gram suiker per liter, wat het tot een van de meest exclusieve wijnen ter wereld maakt.
Smaakprofiel – Een perfecte balans tussen zoetheid en zuurgraad
Tokaji staat bekend om zijn uitzonderlijke balans tussen zoetheid en zuurgraad, waardoor het een van de meest verfijnde dessertwijnen ter wereld is. De smaken kunnen variëren afhankelijk van de jaargang en het zoetheidsniveau, maar typische aroma’s zijn:
- Honing en abrikoos – Afkomstig van de door edele rotting aangetaste druiven.
- Gekonfijte citrusvruchten en saffraan – Geven een verfijnde kruidigheid.
- Gedroogd fruit en noten – Ontwikkelen zich naarmate de wijn ouder wordt.
- Levendige zuurgraad – Houdt de wijn fris en in balans.
Tokaji heeft een uitzonderlijk rijpingspotentieel en kan zich over decennia ontwikkelen, waarbij diepe tonen van karamel, gedroogd fruit en noten ontstaan, terwijl de frisheid behouden blijft.
Hoe Tokaji het beste te drinken
Tokaji is een veelzijdige wijn die op verschillende manieren genoten kan worden:
- Als aperitief – Een gekoeld glas Tokaji is een elegante start van een avond.
- Met kaas – Past perfect bij blauwaderkazen zoals Roquefort of Stilton.
- Bij desserts – Heerlijk bij vruchtentaarten, crème brûlée of gebak met noten en honing.
- Met foie gras – Een klassieke Franse combinatie waarbij de zuurgraad van Tokaji de romigheid van foie gras in balans brengt.
Voor de beste smaakbeleving wordt Tokaji geserveerd op een temperatuur van 10–12°C.
Tokaji is veel meer dan alleen een dessertwijn – het is een icoon in de wijnwereld en een unieke smaakervaring. Dankzij zijn exclusieve productiemethode, indrukwekkend rijpingspotentieel en complexe aroma’s is het een wijn die elke wijnliefhebber minstens één keer in zijn leven zou moeten proeven.
De volgende keer dat je iets echt bijzonders wilt drinken, schenk dan een glas Tokaji in en ontdek waarom het bekendstaat als "De wijn der koningen".
Wil je meer leren over de wereld van wijn? Bezoek ons nieuwsportaal op Corkframes.com voor meer inzichten en inspiratie!
