Olijfolie is een van 's werelds meest gewaardeerde en veelgebruikte oliën, en de productie ervan is een kunst die door de eeuwen heen is verfijnd.
Het proces van olijfolie maken is zowel technisch geavanceerd als diep geworteld in traditie, waarbij elke stap een cruciale rol speelt om de kwaliteit en smaak van het eindproduct te waarborgen.
Hier is een overzicht van hoe olijfolie wordt gemaakt, van olijfboom tot de uiteindelijke fles.
1. Het Oogsten van de Olijven
Het proces van olijfolie maken begint met het oogsten van de olijven. De timing van de oogst is van groot belang en varieert afhankelijk van het type olie dat je wilt produceren. Een vroege oogst (in oktober) levert olie op met sterkere, pittigere smaken en hogere niveaus van antioxidanten, terwijl een latere oogst (in november-december) een zachtere, mildere olie produceert.
De olijven worden met de hand geplukt of met behulp van machines die de bomen voorzichtig schudden zodat de olijven in netten of op de grond vallen. Het is belangrijk dat de olijven voorzichtig worden behandeld om beschadigingen te voorkomen die de kwaliteit van de olie zouden kunnen beïnvloeden.
2. Wassen en Sorteren
Na de oogst worden de olijven snel naar de molen vervoerd om oxidatie en fermentatie te voorkomen. Bij de molen worden de olijven gewassen om vuil, bladeren en andere onzuiverheden te verwijderen. Daarna worden ze gesorteerd om ervoor te zorgen dat alleen de beste olijven worden gebruikt in het productieproces.
3. Pletten en Malen
Nadat de olijven zijn gesorteerd, is de volgende stap om ze te pletten. Traditioneel werd dit gedaan met grote stenen molens, maar tegenwoordig worden meestal roestvrijstalen machines gebruikt om de olijven tot een pasta te malen. Deze pasta bevat zowel het vruchtvlees, de schillen als de pitten van de olijven.
De pasta wordt vervolgens gedurende ongeveer 20-40 minuten gemengd in een proces dat "malaxatie" wordt genoemd, waarbij de oliedruppels beginnen vrij te komen en zich verzamelen. De temperatuur tijdens dit proces is erg belangrijk en wordt vaak laag gehouden (koude persing) om de smaak en voedingsstoffen in de olie te behouden.
4. Persen en Extractie van de Olie
Na het malen wordt de olie gescheiden van de vaste pasta. Dit gebeurt door de pasta te persen, hetzij met een traditionele mechanische pers, hetzij door centrifugeren. Bij centrifugeren wordt de pasta snel rondgedraaid om de olie van het water en de vaste stoffen te scheiden.
De eerste persing levert "virgin olijfolie" op, terwijl latere persingen oliën van lagere kwaliteit kunnen produceren. Extra vierge olijfolie, die als de beste wordt beschouwd, komt van de eerste persing en heeft een laag zuurgehalte, rijk aan smaak en voedingsstoffen.
5. Filtratie en Opslag
Na de extractie wordt de olie gefilterd om eventuele resterende kleine deeltjes te verwijderen. Sommige producenten kiezen ervoor om hun olie niet te filteren om zoveel mogelijk smaak te behouden, maar dit kan resulteren in een kortere houdbaarheid.
De olie wordt vervolgens opgeslagen in roestvrijstalen tanks, beschermd tegen licht en zuurstof, wat helpt om de kwaliteit te behouden. De temperatuur in de opslagruimte wordt laag en stabiel gehouden om te voorkomen dat de olie bederft.
6. Botteling en Distributie
De laatste stap in het proces is het bottelen van de olie. De flessen zijn vaak donker om de olie te beschermen tegen licht, wat bederf kan veroorzaken. Etiketten worden op de flessen aangebracht, die vervolgens worden gedistribueerd naar markten en winkels over de hele wereld.
Het maken van olijfolie is een zorgvuldig proces dat zowel technische expertise als inzicht in de ritmes van de natuur vereist. Elke stap, van oogst tot botteling, beïnvloedt de kwaliteit en smaak van het eindproduct.
Het is dit vakmanschap en zorg die olijfolie tot een van 's werelds meest geliefde ingrediënten maakt, of het nu wordt gebruikt in de keuken, als dressing of als onderdeel van een gezond dieet.
