Eén keer per jaar verandert het normaal zo rustige stadje Buñol, ten westen van Valencia in Spanje, in een kleurrijk en chaotisch slagveld waar duizenden mensen tomaten naar elkaar gooien – puur voor de lol.
Dit is La Tomatina – misschien wel het meest ongewone festival ter wereld, waar geen wit shirt schoon blijft en rijpe tomaten door de lucht vliegen in een explosie van plezier.
Een uitbarsting van rood plezier
La Tomatina 2025 vindt plaats op 27 augustus, zoals altijd op de laatste woensdag van augustus. Ruim een uur lang verandert de hoofdstraat van Buñol in een rode rivier van geplette tomaten, gelach en feeststemming. Het festival trekt tienduizenden bezoekers van over de hele wereld – allemaal met één doel: tomaten gooien!
De dag begint vroeg: deelnemers verschijnen in badkleding, met veiligheidsbrillen en grote glimlachen. De tomatengevecht begint om 11:00 uur, na een traditionele uitdaging waarbij iemand een ingezeepte paal moet beklimmen om een ham te pakken die bovenaan hangt – dat is het officiële startsignaal. Daarna rijden vrachtwagens de straat in en dumpen meer dan 100 ton rijpe tomaten. En dan barst het los: een vrolijk, tomatensappig spektakel.
Een verhaal dat begon als toeval
La Tomatina begon in 1945, toen een plaatselijke optocht in Buñol uit de hand liep en een groep jongeren groenten begon te gooien die ze van een nabijgelegen marktkraam hadden gepakt. Wat begon als een ruzie, eindigde in gelach – en het jaar daarna keerden ze terug met eigen tomaten. Hoewel het evenement meerdere keren werd verboden, vooral tijdens de dictatuur van Franco, overleefde het en werd het uiteindelijk officieel erkend en georganiseerd door de gemeente.
Regels in de chaos
Ondanks de chaos zijn er duidelijke regels: alleen geplette tomaten mogen worden gegooid (om verwondingen te voorkomen), andere voorwerpen zijn verboden en wederzijds respect is verplicht. Om 11:00 uur klinkt het eerste kanonschot – het gevecht begint. Exact één uur later geeft een tweede schot het einde aan. Daarna begint de grote schoonmaak – van de straten én van de mensen, vaak met tuinslangen van de lokale bewoners.
Een wereldwijd fenomeen
La Tomatina is uitgegroeid tot een internationaal fenomeen. Bezoekers uit Japan, Australië, de VS, Brazilië, Zweden en vele andere landen reizen naar het kleine Spaanse stadje voor een onvergetelijk uur tomatenplezier. Het evenement heeft zelfs soortgelijke festivals in andere landen geïnspireerd – maar het origineel in Buñol blijft het grootste en meest iconische.
Meer dan alleen tomaten
Voor de lokale bevolking is La Tomatina veel meer dan een voedselgevecht – het is een symbool van trots, traditie en gemeenschap. In de week voorafgaand aan het evenement zijn er concerten, kookwedstrijden (waaronder natuurlijk paella!) en culturele activiteiten. Het is een feest dat mensen van verschillende talen en culturen samenbrengt – allemaal dankzij de bescheiden tomaat.
Dus, als je eind augustus in Spanje bent, pak kleding die vies mag worden, neem een grote glimlach mee – en bereid je voor op een van de meest unieke festivalervaringen ter wereld. Want dat is precies wat La Tomatina is: wild, plakkerig en onvergetelijk.
